Một số doanh nghiệp hiện nay đang có xu hướng sử dụng giải pháp nhận diện khuôn mặt bằng camera cho hoạt động quản lý nhân sự của mình. Nghe có vẻ rất chuyên nghiệp và hiện đại, nhưng liệu đây có phải là giải pháp phù hợp cho việc quản lý nhân sự hay không. Đó chính là vấn đề mà chúng ta cần phải tìm hiểu và làm rõ trong bài viết sau.
Nhận diện khuôn mặt có nhiều loại?
Để biết được liệu nhận diện khuôn mặt bằng camera có phải là giải pháp quản lý hiệu quả thì đầu tiên chúng ta cần phải hiểu rõ thế nào là nhận diện khuôn mặt. Đây là điều mà rất ít doanh nghiệp biết đến nhưng trong thực tế chúng ta có hai hình thức nhận diện khuôn mặt phục vụ các chức năng khác nhau.
Nhận diện khuôn mặt
Hình thức nhận diện khuôn mặt thứ nhất là hình thức cho phép phần mềm hoặc thiết bị tự do thu thập các thông tin về chi tiết khuôn mặt và lưu trữ vào hệ thống dữ liệu mà không cần sự cho phép của họ. Sau đó sẽ tự động nhận diện và so sánh với dữ liệu tự động bất cứ khi nào người đó xuất hiện. Hình thức này thường được ứng dụng cho các công việc như:
- Người mất tích: Được sử dụng để tìm trẻ em mất tích và nạn nhân của nạn buôn người từ cơ sở dữ liệu.
- Dịch vụ tài chính: Được sử dụng để thanh toán kỹ thuật số, mở tài khoản và truy cập tài khoản trực tuyến.
- Bán lẻ: Để xác định những kẻ gian lận, tội phạm bán lẻ có tổ chức hoặc những người có tiền sử gian lận.
- Thực thi pháp luật: Hỗ trợ các sĩ quan cảnh sát không đối với các cá nhân trong hiện trường vụ án từ một khoảng cách an toàn.
- Quảng cáo: Nhận diện các người dùng đã đến các cửa hàng, công ty của mình và xây dựng quảng cáo cho các đối tượng khách hàng đó
- Truyền thông xã hội: Facebook sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt trong tính năng gắn thẻ ảnh của mình.
- An toàn trường học: Hệ thống giám sát nhận dạng khuôn mặt có thể xác định, đuổi những kẻ buôn bán ma túy là mối đe dọa an ninh tiềm ẩn đối với trường học.
Hạn chế của nhận diện khuôn mặt
Nhận dạng khuôn mặt theo cách này là vô cùng lý tưởng khi so sánh ảnh với cơ sở dữ liệu các ảnh hoặc video khác hoặc so sánh ảnh tự sướng chất lượng cao này với ảnh tự sướng chất lượng cao khác. Nhưng tính năng nhận dạng khuôn mặt không phù hợp cho các trường hợp sử dụng khác, nơi yêu cầu xác thực chính xác hơn. Các tình huống này bao gồm:
Chứng minh danh tính: Phần mềm nhận dạng khuôn mặt không được thiết kế để khớp ảnh tự chụp với ảnh chất lượng thấp trên giấy phép lái xe hoặc hộ chiếu. Thêm vào đó, các đặc điểm thể chất của mọi người thay đổi theo thời gian – họ có thể tăng cân, rụng tóc, mọc râu hoặc bắt đầu đeo kính – khiến việc so sánh ảnh trở nên không chính xác.
Hậu quả hình sự: Mặc dù tỷ lệ chính xác 90% nói chung có vẻ tốt, nhưng đó là một rủi ro không thể chấp nhận được khi kết quả cuối cùng là có thể bắt giữ hoặc thậm chí sử dụng vũ lực (bao gồm vũ lực chết người) đối với một người vô tội. Đó là lý do tại sao nhiều chuyên gia cho rằng tính năng nhận dạng khuôn mặt nên nằm ngoài tầm tay của cơ quan thực thi pháp luật cho đến khi nó trở nên chính xác hơn.
Phát hiện trực tiếp: Một thiếu sót khác của phần mềm nhận dạng khuôn mặt là nó không thể đánh giá rõ ràng danh tính kỹ thuật số của người dùng trực tuyến hoặc đánh giá xem họ có hiện diện thực tế hay không. Đáng buồn thay, tội phạm mạng đang sử dụng các cuộc tấn công giả mạo để đánh lừa các hệ thống sinh trắc học bằng cách sử dụng ảnh, video hoặc một vật thay thế khác cho khuôn mặt của người được ủy quyền.
Xác thực khuôn mặt
Một hình thức khác đó chính là xác thực khuôn mặt. Khác với nhận diện khuôn mặt thông thường, xác thực khuôn mặt đòi hỏi phải có sự đồng ý của người dùng để ghi nhận thông tin chi tiết khuôn mặt. Các thông tin này sẽ được lưu trữ lại trên máy chủ hoặc chỉ lưu trữ trên thiết bị vừa mới ghi nhận.
Quy trình quét khuôn mặt chỉ diễn ra khi người dùng muốn khẳng định danh tính của mình để đăng nhập vào một tài khoản hoặc muốn truy cập vào một khu vực nhất định. Phương thức này sử dụng một phép so sánh trực tiếp giữa bản quét này với bản quét trong dữ liệu và cho phép người dùng truy cập ra vào không phải sử dụng mật mã.
Nhận diện khuôn mặt bằng Camera có hiệu quả?
Qua những thông tin trên thì chắc hẳn bạn cũng đã biết rằng giải pháp nhận diện khuôn mặt bằng camera đang ứng dụng công nghệ theo hình thức thứ nhất. Những camera này sẽ liên tục ghi nhận và quét thông tin của nhân viên mỗi khi họ xuất hiện tại các khu vực có camera giám sát.
Về lý thuyết thì đây có vẻ là một giải pháp lý tưởng để nhận diện và quản lý nhân viên ở bất cứ đâu trong doanh nghiệp nghiệp nhưng thực tế thì không phải vậy. Công nghệ nhận diện khuôn mặt bằng camera mặc dù có những lợi thế nhất định nhưng chúng lại không thực sự hiệu quả cho việc quản lý nhân sự
Độ chính xác thấp
Khi sử dụng hệ thống nhận diện này camera sẽ tự động nhận diện và quét khuôn mặt mà không cần đến sự phối hợp của nhân viên. Điều này cũng đồng nghĩa với việc những hình ảnh ghi nhận sẽ không được chính xác, các yếu tố như tốc độ duy chuyển, hướng nhìn, phụ kiện, ánh sáng sẽ ảnh hưởng đến quá trình nhận diện.
Như đã đề cập ở trên, hệ thống này có độ chính xác đến 90%, nhưng đây là không đủ nếu bạn muốn sử dụng hệ thống này để thực hiện chấm công cho nhân viên. Thêm vào đó nhân viên cũng không biết được là ngày đó mình có được ghi nhận công hay không do hệ thống camera không có chức năng thông báo.
Không thể kiểm soát truy cập
Hệ thống camera có thể nhận diện và ghi nhận lại những ai đã ra vào doanh nghiệp nhưng nó không thể liên hệ với các hệ thống kiểm soát cửa để cho phép hoặc hạn chế truy cập vào các khu vực nhất định. Trong trường hợp có thể liên kết với hệ thống kiểm soát thì vẫn sẽ tồn tại 10% một người lạ gần giống nhân viên của bạn đột nhập vào công ty.
Xâm phạm quyền riêng tư
Sử dụng một hệ thống nhận diện khuôn mặt bằng camera nghe có vẻ rất hay nếu bạn là một người quản lý, nhưng đứng ở góc nhìn là một nhân viên bạn sẽ cảm thấy rất phiền phức. Một hệ thống camera giám sát thông thường đã làm ảnh hưởng đến tâm lý làm việc của nhân viên khiến cho họ cảm thấy mình luôn bị theo dõi, xoi mói thì hãy tưởng tượng xem một hệ thống camera có thể nhận diện bạn là ai thì sẽ kinh khủng như thế nào.
Tốn nhiều chi phí
Một hệ thống nhận diện khuôn mặt bằng camera sẽ bao gồm 2 thành phần chính là camera và phần mềm nhận diện khuôn mặt.
Muốn có được một hệ thống nhận diện khuôn mặt bằng camera thì đầu tiên bạn cần phải đầu tư cho việc lắp đặt hệ thống camera cho công ty, đây là một chi phí không hề rẻ. Nếu nhằm mục đích quản lý an ninh trong công ty thì một hệ thống camera tầm trung thì bạn đã có thể theo dõi công ty một cách hiệu quả.
Nhưng nếu bạn muốn nhận diện khuôn mặt bằng camera thì phải đầu tư một hệ thống camera chuẩn mới lại từ đầu hoặc tích hợp thêm với hệ thống camera đang sử dụng. Mỗi Camera IP nhận diện khuôn mặt hiện có giá thành có thể cao hơn tới 10 lần so với Camera IP thông thường. Công tác vận hành bảo dưỡng cũng đòi hỏi nhân sự có chuyên môn cao.
Bạn có nên ứng dụng nhận diện khuôn mặt bằng camera hay không?
Qua những hạn chế mà chúng ta vừa xem thì chắc hẳn bạn nghĩ câu trả lời không nên dùng nhưng mọi thứ đều không phải trắng đen rõ ràng như vậy. Dù thế nào đi nữa thì đây vẫn là một công nghệ nhận diện hiện đại, điều quan trọng là bạn ứng dụng giải pháp này như thế nào và liệu nó có đáp ứng được nhu cầu đặc thù của bạn hay không.
Để đưa ra được quyết định nên sử dụng nhận diện khuôn mặt bằng camera hay không thì bạn nên xem xét những yếu tố như sau:
Nhu cầu của doanh nghiệp: Bạn có đang cần một hệ thống vừa kiểm soát và nhận diện hay không? bạn cần cho mục đích an ninh hay quản lý? bạn có cần độ chính xác cao hay chỉ cần ghi nhận và so sánh đơn giản?
Vốn đầu tư: Xác định xem bạn có thể dành ra bao nhiêu tiền để đầu tư cho hệ thống, nếu đầu tư quá ít thì hệ thống sẽ kém chất lượng ngược lại đầu tư quá nhiều thì sẽ tốn kém và ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.
Phản ứng của nhân viên và khách hàng: Thu thập ý kiến và cảm nhận của những nhân viên và khách hàng của bạn, xem họ cảm thấy như thế nào về việc có một hệ thống camera giám sát và nhận diện khuôn mặt. Liệu họ có cảm thấy thoải mái ở môi trường làm việc như vậy không?
Vậy còn cách nào khác không?
Chúng ta mãi nói về hệ thống nhận diện khuôn mặt bằng camera mà quên mất giải pháp nhận diện khuôn mặt khác chính là sử dụng máy chấm công. Tuy không phải là công nghệ mới nhất trên thị trường nhưng máy chấm công có điểm mạnh của mình đó chính là công nghệ hoàn chỉnh.
Các camera nhận diện khuôn mặt vẫn đang trong giai đoạn phát triển để nâng cao độ chính xác của mình trong khi các dòng máy chấm công nhân diện khuôn mặt đã làm rất tốt điều đó. Với máy chấm công người dùng sẽ chủ động trong quá trình quét và nhận diện khuôn mặt. Do những yếu đó như ánh sáng, không gian đã được tính trước khi lắp đặt máy, nhân viên chỉ cần đảm bảo vị trí đứng và nhìn vào máy để chấm công.
Nhân viên sẽ không phải cảm thấy lo lắng liệu dữ liệu công của mình đã được ghi nhận hay chưa, máy sẽ tự động thông báo cho nhân viên mỗi khi quá trình chấm công thành công hay thất bại. Máy có thể kết hợp với các cửa, khóa tự động để tạo thành một giải pháp chấm công và kiểm soát ra vào hiệu quả, đảm bảo được mức độ an ninh trong công ty. Chi phí đầu tư cho hệ thống máy chấm công cũng rẻ hơn rất nhiều so với chi phí của nhận diện khuôn mặt bằng camera.
