Việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố then chốt góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, vai trò của An toàn vệ sinh viên (ATVSV) trở nên hết sức quan trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào định nghĩa, vai trò, nghĩa vụ và quyền hạn của An toàn vệ sinh viên, nhấn mạnh tầm ảnh hưởng của họ đối với công tác an toàn lao động tại các cơ sở sản xuất.

I. An toàn vệ sinh viên là ai?

Theo Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, An toàn, vệ sinh viên là người lao động trực tiếp, am hiểu chuyên môn và kỹ thuật về an toàn, vệ sinh lao động; tự nguyện và gương mẫu trong việc chấp hành các quy định an toàn, vệ sinh lao động và được người lao động trong tổ bầu ra. Họ là những cá nhân được cử hoặc bổ nhiệm để hỗ trợ giám sát, kiểm tra và tuyên truyền công tác an toàn lao động trong doanh nghiệp, đóng vai trò then chốt trong việc giảm thiểu nguy cơ tai nạn và bảo vệ sức khỏe người lao động.

Về mặt tổ chức, mỗi tổ sản xuất trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh phải có ít nhất một An toàn, vệ sinh viên kiêm nhiệm trong giờ làm việc. Người sử dụng lao động có trách nhiệm ra quyết định thành lập và ban hành quy chế hoạt động của mạng lưới An toàn, vệ sinh viên sau khi thống nhất ý kiến với Ban chấp hành công đoàn cơ sở (nếu có). An toàn, vệ sinh viên hoạt động dưới sự quản lý và hướng dẫn của Ban chấp hành công đoàn cơ sở, dựa trên quy chế hoạt động của mạng lưới An toàn, vệ sinh viên. Họ cũng phối hợp về chuyên môn, kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động với người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động hoặc bộ phận quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao động, và người làm công tác y tế tại cơ sở.

An toàn vệ sinh viên

II. Vai trò và Tầm quan trọng của An toàn vệ sinh viên

An toàn, vệ sinh viên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn sản xuất. Sự hiện diện của họ mang lại ba lợi ích cốt lõi:

  • Nắm bắt mối nguy trực tiếp: Vì là người trực tiếp làm việc tại bộ phận, An toàn, vệ sinh viên có khả năng nắm bắt rõ ràng những mối nguy và rủi ro tiềm ẩn, từ đó tập trung hơn vào công tác an toàn.
  • Tuyên truyền và hướng dẫn hiệu quả: Nhờ các hoạt động tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện an toàn đến từng công nhân viên tại bộ phận, họ góp phần giảm thiểu đáng kể các nguy cơ tai nạn lao động có thể xảy ra.
  • Đánh giá khách quan: An toàn, vệ sinh viên phối hợp với phòng an toàn trong các hoạt động kiểm tra, đánh giá chéo việc thực hiện an toàn của các bộ phận. Điều này giúp đánh giá một cách khách quan mức độ thực hiện an toàn của toàn nhà máy.

Họ không chỉ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và tuân thủ quy tắc mà còn là những người có trách nhiệm giáo dục và tư vấn các công nhân khác về các biện pháp an toàn và vệ sinh hiệu quả. Qua đó, An toàn, vệ sinh viên góp phần tích cực vào việc xây dựng một nền văn hóa an toàn và vệ sinh trong các tổ chức và xã hội.

An toàn vệ sinh viên

III. Nghĩa vụ của An toàn vệ sinh viên

Các nghĩa vụ của An toàn vệ sinh viên được quy định chi tiết để đảm bảo họ có thể thực hiện hiệu quả vai trò của mình.

  • Đôn đốc và hướng dẫn: Họ có nhiệm vụ đôn đốc, nhắc nhở, hướng dẫn mọi người trong tổ, đội, phân xưởng chấp hành nghiêm chỉnh quy định về an toàn, vệ sinh lao động, bảo quản các thiết bị an toàn và phương tiện bảo vệ cá nhân. Đồng thời, họ cũng nhắc nhở tổ trưởng, đội trưởng, quản đốc chấp hành quy định về an toàn, vệ sinh lao động.
  • Giám sát và phát hiện: An toàn, vệ sinh viên giám sát việc thực hiện tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình, nội quy an toàn, vệ sinh lao động, phát hiện những thiếu sót, vi phạm và những trường hợp mất an toàn, vệ sinh của máy, thiết bị, vật tư, chất và nơi làm việc.
  • Tham gia xây dựng kế hoạch và hướng dẫn: Họ tham gia xây dựng kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động và hướng dẫn biện pháp làm việc an toàn đối với người lao động mới đến làm việc ở tổ.
  • Kiến nghị khắc phục: An toàn, vệ sinh viên có quyền kiến nghị với tổ trưởng hoặc cấp trên thực hiện đầy đủ các chế độ bảo hộ lao động, biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động và khắc phục kịp thời những trường hợp mất an toàn, vệ sinh.
  • Báo cáo vi phạm: Khi phát hiện vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc hoặc trường hợp mất an toàn của máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động đã kiến nghị với người sử dụng lao động mà không được khắc phục, họ phải báo cáo tổ chức công đoàn hoặc thanh tra lao động.

Các nhiệm vụ này còn được cụ thể hóa trong các giai đoạn làm việc hàng ngày:

  • Trước ca làm việc: Kiểm tra tình trạng an toàn máy móc, thiết bị, phương tiện bảo vệ cá nhân; theo dõi việc huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động mới; đôn đốc và ghi chép vào sổ An toàn vệ sinh viên.
  • Trong ca, giờ làm việc: Thường xuyên theo dõi, phát hiện các hiện tượng mất an toàn, vi phạm; nhắc nhở và theo dõi chế độ bồi dưỡng; có quyền yêu cầu dừng máy, dừng sản xuất hoặc đình chỉ người lao động vi phạm nếu có nguy cơ trực tiếp gây tai nạn.
  • Khi kết thúc ca, giờ làm việc: Nhắc nhở vệ sinh công nghiệp, thu dọn mặt bằng; kiểm tra và bàn giao ca sau; tập hợp các phát hiện, ý kiến, kiến nghị để báo cáo và đề xuất cải tiến.

An toàn, vệ sinh viên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn sản xuất. Sự hiện diện của họ mang lại ba lợi ích cốt lõi:

  • Nắm bắt mối nguy trực tiếp: Vì là người trực tiếp làm việc tại bộ phận, An toàn, vệ sinh viên có khả năng nắm bắt rõ ràng những mối nguy và rủi ro tiềm ẩn, từ đó tập trung hơn vào công tác an toàn.
  • Tuyên truyền và hướng dẫn hiệu quả: Nhờ các hoạt động tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện an toàn đến từng công nhân viên tại bộ phận, họ góp phần giảm thiểu đáng kể các nguy cơ tai nạn lao động có thể xảy ra.
  • Đánh giá khách quan: An toàn, vệ sinh viên phối hợp với phòng an toàn trong các hoạt động kiểm tra, đánh giá chéo việc thực hiện an toàn của các bộ phận. Điều này giúp đánh giá một cách khách quan mức độ thực hiện an toàn của toàn nhà máy.

Họ không chỉ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và tuân thủ quy tắc mà còn là những người có trách nhiệm giáo dục và tư vấn các công nhân khác về các biện pháp an toàn và vệ sinh hiệu quả. Qua đó, An toàn, vệ sinh viên góp phần tích cực vào việc xây dựng một nền văn hóa an toàn và vệ sinh trong các tổ chức và xã hội.

An toàn vệ sinh viên

IV. Quyền của An toàn vệ sinh viên

Để thực hiện tốt các nghĩa vụ, An toàn vệ sinh viên cũng được trao các quyền hạn nhất định:

  • Tiếp cận thông tin: Họ được cung cấp thông tin đầy đủ về các biện pháp mà người sử dụng lao động tiến hành để bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc.
  • Thời gian làm việc và phụ cấp: An toàn, vệ sinh viên được dành một phần thời gian làm việc để thực hiện nhiệm vụ và vẫn được trả lương cho thời gian đó. Họ cũng được hưởng phụ cấp trách nhiệm, với mức phụ cấp do người sử dụng lao động và Ban chấp hành công đoàn cơ sở thống nhất thỏa thuận và được ghi trong quy chế hoạt động của mạng lưới An toàn, vệ sinh viên.
  • Yêu cầu ngừng làm việc: Một quyền quan trọng là yêu cầu người lao động trong tổ ngừng làm việc để thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, nếu thấy có nguy cơ trực tiếp gây sự cố, tai nạn lao động, và họ phải chịu trách nhiệm về quyết định đó.
  • Đào tạo và bồi dưỡng: Họ được học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp hoạt động. Điều này đảm bảo rằng An toàn vệ sinh viên có đầy đủ kiến thức và kỹ năng để duy trì một môi trường làm việc an toàn và lành mạnh.

Kết luận

An toàn, vệ sinh viên là một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi công tác đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Với vai trò là người lao động trực tiếp, am hiểu thực tế, gương mẫu và được tín nhiệm bầu ra, họ đóng góp to lớn vào việc phòng ngừa tai nạn, bệnh nghề nghiệp, cũng như xây dựng và duy trì một môi trường làm việc an toàn và lành mạnh cho toàn bộ người lao động. Sự phối hợp chặt chẽ giữa An toàn vệ sinh viên, công đoàn và người sử dụng lao động là chìa khóa để nâng cao ý thức và hiệu quả công tác ATVSLĐ, hướng tới một nền văn hóa an toàn bền vững.