Đối với một tổ chức, việc thiết lập một “nội quy làm việc” là điều vô cùng quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến nhân viên trong tổ chức nói riêng và mở rộng ra nó ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của tổ chức. Vậy nội quy là gì? Những điều người lao động cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình, nhà quản trị cần hiểu cách xây dựng nội quy ra sao để đảm bảo nội quy vừa “hợp tình” lẫn “hợp lý” và mang lại hiệu quả cao?
Nội quy là gì?
Nội quy – tại bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu phạm vi là doanh nghiệp do đó ta sẽ tìm hiểu về nội quy lao động – là sự cụ thể hóa những quy định chưa được thỏa thuận một cách rõ ràng trong hợp đồng lao động cũng như trong luật lao động và có giá trị bắt buộc áp dụng đối với người lao động và chủ sử dụng lao động khi xảy ra tranh chấp lao động.
Nội quy là gì?
Những nội dung thường gặp trong nội quy lao động:
Nội quy lao động thường quy định một số điều khoản liên quan đến:
– Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi: Thời gian bắt đầu và kết thúc, thời gian nghỉ trưa; thời gian làm việc trong tuần; các ngày nghỉ lễ, số lần nghỉ phép trong năm…;
– Trật tự tại nơi làm việc: Trang phục, tác phong, tuân thủ điều động nhân sự, đi lại…;
– An toàn lao động, vệ sinh lao động ở nơi làm việc: Những quy tắc về bảo hộ trong quá trình lao động tránh xảy ra tai nạn, vệ sinh khu vực làm việc,….;
– Việc bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động: Những cam kết của người lao động về việc bảo mật thông tin của doanh nghiệp để trục lợi cá nhân, gây thất thoát cho doanh nghiệp…;
– Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất: Quy định cụ thể với những hành vi nào sẽ bị xử lý như thế nào để tiện theo việc đánh giá vi phạm, mức độ nghiêm trọng và hình thức xử phạt phù hợp.
Nội quy là gì?
Một số lưu ý khi ban hành nội quy:
Nội quy lao động phải tuân thủ theo những quy định của luật lao động và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Doanh nghiệp có từ 10 thành viên trở lên phải có quy định bằng văn bản.
Nội quy lao động bằng văn bản có hiệu lực này được đăng ký tại cơ quan lao động cấp tỉnh.
Làm thế nào để xây dựng được nội quy hiệu quả?
Nội quy lao động được ban hành tùy vào đặc điểm của mỗi công ty và thường do người sử dụng lao động đơn phương ban hành. Tuy nhiên, nội quy không được vi phạm những điều khoản được ban hành bởi luật lao động. Và để nội quy được sự “tình nguyện” chấp thuận từ nhân viên, thì nhà quản trị phải tiến hành xây dựng dựa trên khảo sát ý kiến nhân viên hoặc công đoàn lao động ( đại diện cho tập thể lao động tại doanh nghiệp).
Nội quy là gì?
Tầm quan trọng của nội quy lao động trong doanh nghiệp:
Nội quy lao động giúp chuẩn hóa hành vi, ứng xử của cá nhân trong tổ chức. Là cơ sở để tiến hành xử lý nếu người lao động không tuân thủ nội quy dẫn đến gây thiệt hại cho tổ chức. Theo luật lao động, doanh nghiệp chỉ được xử lý vi phạm dựa trên luật lao động.
Do đó, quy định có ý nghĩa đối với cả nhà quản trị và người lao động: Nội quy được ban hành phải cụ thể, chi tiết, khái quát được tất cả những khả năng vi phạm có thể xảy ra; Và người lao động phải nghiên cứu kỹ nội quy để tránh những điều có thể vi phạm, nếu cảm thấy không hợp lý thì nên phản hồi lại với người sử dụng lao động để có thể xây dựng được một “nội quy lao động” hợp lý cho cả đôi bên và mang lại hiệu quả hoạt động cho tổ chức xây dựng văn hóa doanh nghiệp và hướng đến các mục tiêu trong tương lai.
